W dniach 13-15 października 2025 r. w Lubniewicach odbyła się Ogólnopolska Interdyscyplinarna Konferencja Naukowa pod hasłem Zwierzęta w służbie człowieka. Od usług osiołka po branżę motoryzacyjną.
Konferencję otworzyła JM Rektor prof. dr hab. Elżbieta Skorupska-Raczyńska, której towarzyszyła dr Joanna Rutkowska. Po przywitaniu uczestników przez Panią Rektor rozpoczęły się obrady plenarne.
Jako pierwszy swój referat wygłosił prof. dr hab. Tadeusz Lewaszkiewicz (Poznań) Stary byk, stara krowa głupia gęś i ich odpowiedniki w językach słowiańskich, jako druga dr hab. prof. UJ Renata Bura (Kraków) Człowiek wobec zwierząt (w świetle frazeologizmów i przysłów górnołużyckich) oraz prof. dr hab. Małgorzata Święcicka i dr Monika Peplińska (Bydgoszcz) z referatem Obraz pawia na tle językowo-kulturowym. W kolejnej części referaty swoje wygłosili: dr hab. prof. AJP Beata A. Orłowska (Gorzów Wielkopolski) Od osiołka do gimbusa – różne obszary wpływu na edukację, dr hab. prof. UAM Jolanta Migdał (Poznań) Zwierzęta w służbie ludzi i bogów – nietypowe zwierzęta i nietypowa służba, dr hab. prof. UAM Joanna Smól (Poznań) Pragmatyczne aspekty imitowania psiej mowy w mediach społecznościowych, prof. dr hab. Władysława Bryła (Lublin) Homo-animal we fraszkach Jana Fiedurka, dr Krystyna Data (Kraków) Relacja człowiek – zwierzę w tekstach Jana Kochanowskiego, dr hab. prof. AJP Nataliya Chahrak (Gorzów Wielkopolski) Symbolika konia w ukraińskim folklorze pieśniowym, dr hab. prof. AJP Joanna Rychter (Gorzów Wielkopolski) „Młode [kozy] ojciec zabijał na mięso, a mleczne zostawiał”. Językowa kreacja zwierząt w prozie Stanisławy Plewińskiej, prof. dr hab. Henryk Duda (Lublin) „Hieny”, „kaczki” i inne „medialne zwierzęta”. Odzwierzęca leksyka odnosząca się do mediów i dziennikarzy oraz dr hab. prof. UAM Katarzyna Czarnecka (Poznań) O niektórych formach antropomorfizacji na profilu facebookowym ogrodu zoologicznego w Poznaniu.
Drugi dzień konferencji otworzyła prof. dr hab. Elżbieta Skorupska-Raczyńska (Gorzów Wielkopolski) referatem Nazwy zwierząt w polskiej motoryzacji i technice. Jako kolejni wystąpienia swoje mieli: dr Joanna Dubiec-Stach (Gorzów Wielkopolski) Zwierzęta w markach i modelach samochodów, dr Renata Janicka-Szyszko (Gorzów Wielkopolski) Psy myśliwskie w służbie człowieka. O językowym obrazie znaczenia psów użytkowych w nekrologach myśliwych (na materiale prasy łowieckiej), dr hab. Janusz Strychalski i prof. dr hab. Andrzej Gugołek (Olsztyn) Agresja obronna, łowiecka i w walce u owczarków niemieckich, owczarków belgijskich malinois i amerykańskich staffordshire terrierów, dr Joanna Rutkowska (Gorzów Wielkopolski) Zwierzęta w winiarstwie, dr hab. prof. AJP Joanna Rychter i mgr Kamil Wrzesiński (Gorzów Wielkopolski) „Ech, polecieć by stalowym ptakiem” – o funkcji peryfraz z komponentem zwierzęcym w polszczyźnie ogólnej (na materiale „Słownika peryfraz, czyli wyrażeń omownych” Mirosława Bańki) oraz dr Wojciech Kuska (Gorzów Wielkopolski) Grubachna, Kwikuś, Blondynka i Ryjek – o przymiotach trzody zapisanych w nazwach własnych.
W dalszej części konferencji prelegenci debatowali w sekcjach.
W sekcji A referaty wygłosili: mgr Magdalena Łątkowska (Gorzów Wielkopolski) Papuga, która mówi w wielu językach – zwierzę w służbie edukacji i integracji językowej dzieci, mgr Natalia Zarzycka (Gorzów Wielkopolski) Futro, pióra, łuski – zwierzę jako nośnik wartości w przestrzeni multisensorycznej w edukacji przedszkolnej, dr Bożena Majewicz (Gorzów Wielkopolski) Zwierzę jako podmiot edukacji – perspektywa pedagogiki wczesnoszkolnej i edukacji międzyprzedmiotowej oraz mgr Klaudia Makasów (Gorzów Wielkopolski) „Będę jak Patron” – biblioterapia w służbie dziecka uchodźczego. O psie – bohaterze, który daje nadzieję, dr hab. Małgorzata Sulik, lek. med. Jolanta Witek-Pakuło i dr Joanna Kuriańska-Wołoszyn (Szczecin, Gorzów Wielkopolski) Pies w diagnostyce cukrzycowej – wady i zalety, dr hab. prof. US Renata Urban, prof. AJP dr Arkadiusz Wołoszyn (Szczecin, Gorzów Wielkopolski) Współczesne wykorzystanie konia na przykładach z regionu gorzowskiego oraz dr Jacek Jaśkiewicz (Gorzów Wielkopolski) Adopcja zwierząt w Polsce.
Równolegle odbywała się sekcja B, w której swoje referaty zaprezentowali: dr hab. prof. AJP Arkadiusz Kalin (Gorzów Wielkopolski) Zwierzęta gospodarskie w literackich narracjach osadniczych, dr hab. prof. UAM Monika Szczot (Poznań) Hybrydy zwierzęco-ludzkie w służbie piekła? Analiza poematu Andreasa Gryphiusa „Herodis furiae et Rachelis lachrymae” (1634), dr hab. prof. AJP Magdalena Jaworska (Gorzów Wielkopolski) Wół i jego służebna funkcja w pismach Eliana i Palladiusza, dr Joanna Ziemkowska (Gorzów Wielkopolski) W cieniu (wiatraczka). Zachowania związane ze śmiercią psa domowego, dr Maciej Dudziak (Gorzów Wielkopolski) Bizon, Yotanka, Bull. Kulturowe konteksty króla prerii, dr Anna Bielewicz-Dubiec (Gorzów Wielkopolski) Ulice pamięci. Upamiętnianie zoologów i badaczy zwierząt w toponimii Hamburga oraz dr Agata Bielak (Lublin) Rola nazw w rekonstrukcji językowo-kulturowego obrazu zająca.
Ostatni dzień konferencji to dzień obrad plenarnych, podczas którego swoje referaty wygłosili: prof. AJP dr Dorota Skrocka (Gorzów Wielkopolski) Egzystencja bez jej świadków – świat bez zwierząt vs świat bez ludzi. O konsekwencjach życia bez istot czujących i myślących, prof. AJP dr Jolanta Gebreselassie (Gorzów Wielkopolski) Wspólne ścieżki rozwoju: mechanizmy uczenia się dźwięków u ludzi i ptaków śpiewających, dr Ewa Koprowiak (Gorzów Wielkopolski) Czworonodzy bohaterowie – przedszkolaki o zwierzętach pracujących z ludźmi, dr hab. Małgorzata Sulik, lek. med. Jolanta Witek-Pakuło i dr Joanna Kuriańska-Wołoszyn (Szczecin, Gorzów Wielkopolski) Praca węchem psa w służbie u człowieka oraz mgr Violetta Pawlicka (Gorzów Wielkopolski) „Gorzowskie Studia Bestiograficzne” z perspektywy wydawniczej.
Konferencja jest w środowisku naukowym bardzo popularna, o czym świadczy duża liczba jej uczestników oraz różnorodność wystąpień – zarówno pod względem tematyki, jak i dyscyplin: od językoznawstwa, literaturoznawstwa, pedagogiki po referaty kulturoznawcze, filozoficzne, psychologiczne… Pokłosie konferencji stanowić będzie kolejny tom monografii z cyklu „Gorzowskie Studia Bestiograficzne”, tym razem pt. „Zwierzęta w służbie człowieka. Od usług osiołka po branżę motoryzacyjną”.
